مراسم رونمایی از بازیهای رومیزی «باستانی شهر سوخته» و «مار و دُم شهر سوخته» به همت پژوهشگاه میراثفرهنگی و گردشگری با همکاری شورای نظارت بر اسباببازی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان برگزار شد.
در این نشست سید منصور سید سجادی؛ سرپرست کاوشهای باستانشناسی شهر سوخته با اشاره به بازی باستانی شهرسوخته گفت: بازیهایی از این دست را در خاورمیانه؛ ترکمنستان، قبرس، مصر و معروفترین آن را در گورستان سلطنتی «اور» در عراق امروزی داریم که شباهت فراوان و شگفتانگیزی به بازی شهر سوخته دارد.
وی با اشاره به اینکه در باستانشناسی به دنبال رقابت نیستیم تصریحکرد: در پژوهشها و آزمایشهای اخیر بر اساس شواهد و یافتهها متوجه شدیم که شهر سوخته برخلاف آنچه تصور میکردیم متعلق به ۳۲۰۰ سال پیش از میلاد نیست بلکه حداقل ۳۰۰ سال قدیمیتر از آنچیزی است که فکر میکردیم یعنی این شهر حداقل ۳۵۵۰ سال پیش از میلاد بنیانگذاری شده است.
این باستانشناس افزود: دراین جابجایی، تاریخ این بازی نیز که گمان میکردیم متعلق به حدود ۲۲۰۰-۲۱۰۰ پیش از میلاد (۴۲۰۰ سال پیش) است ۲۰۰ سال قدیمی شده که این موضوع نشانگر آن است که بازی شهر سوخته ۲۰۰ سال از بازی معروف گورستان سلطنتی اور قدیمیتر است.
سید سجادی قبر سردابهای که بازی شهر سوخته در آن کشف شده را یکی از ۴۰ هزار قبور دهگانهای خواند که در گورستان شهر سوخته وجود دارد و گفت: حداقل حدود ۶۰ هزار انسان در این گورستان از ۴ تا ۵ هزار سال پیش آرمیدهاند.
وی با اشاره به اینکه هر یک از قبور این گورستان نکتهای را مشخص میکند و هر نوع از قبور در شهر سوخته بیانگر یک طبقه اجتماعی است گفت: قبور سردابهای که شامل یک اتاقک برای دفن متوفی و هدایا و نذورات است متعلق به افراد نخبه یا در حقیقت کلاس برتر جامعه (حکمران، تجار و …) بوده است.
این باستانشناس افزود: قبر شماره ۷۳۱ که این شیء ارزشمند در آن کشف شد از نظر اشیا باستانی بسیار غنی است به نحوی که در آن قاشق غذاخوری و ظرف سفالی با نقش مشهور به نخستین پویانمایی تاریخ (انیمیشن بز جهنده) کشف شد.
سید سجادی با بیاناینکه در کنار کشف این بازی به واقعیتهای بسیاری دست یافتیم تصریحکرد: جنس تخته این بازی از چوب آبنوس است که در فلات ایران به عمل نمیآید و متعلق به شمال پاکستان امروز یا در حقیقت هندوستان است که نشان دهنده ارتباط این جامعه با جوامع دیگر بوده، همچنین هنر خراطی در این شیء بسیار زیبا اجرا شده است.
سرپرست کاوشهای شهر سوخته گفت: گمان میکنیم افرادی که این بازی را انجام میدادند حتماً با ریاضیات و منطق آشنا بودند و از آنجا که وقتی را برای بازی صرف میکردند بی شک از رفاه نسبی برخوردار بودهاند.
وی خطاب به دانشآموزان حاضر در مراسم گفت: آثار باستانی این مملکت حتی آن خرده سفالها که بنظر مهم نمیآیند، در حقیقت مثل برگهای شناسنامه ما هستند که هویت مان را نشان میدهند کار ما باستانشناسان جمع آوری این خردهریزهای پراکنده و چسباندن آن ها به یکدیگر است تا هویت ۴-۵ هزار ساله خود را پیدا کنیم.
نظر شما